Transport Ventilatör Kullanımı
1- SIMV + ASB (Senkronize Ara Solunum + Destekli Spontan Solunum):
Kullanımı: Bu mod, hastanın kendi solunum çabalarını destekler ve belirli aralıklarla mekanik solunum sağlar. Hastanın spontan nefes almasına izin verirken, gerekli olduğunda solunum desteği sağlar.
Ayarlar: Tidal hacim, ventilasyon hızı ve I:E oranı hastanın durumuna göre ayarlanır.
2- IPPV (Aralıklı Pozitif Basınçlı Ventilasyon):
Kullanımı: Sürekli pozitif basınçla mekanik solunum sağlar. Bu mod, hastanın kendi solunum çabası olmadığında kullanılır.
Ayarlar: Tidal hacim ve ventilasyon hızı, hastanın solunum ihtiyacına göre belirlenir.
3- S-IPPV (Senkronize IPPV):
-
Kullanımı: IPPV'ye benzer, ancak hastanın kendi solunum çabalarıyla senkronize edilmiş solunum desteği sağlar.
-
Ayarlar: Hastanın solunum ritmine uygun şekilde ayarlanır.
4- PCV (Basınç Kontrollü Ventilasyon):
-
Kullanımı: Belirli bir basınçta sürekli solunum desteği sağlar.
-
Ayarlar: Belirlenen basınçta, hastanın ihtiyaçlarına uygun solunum sağlanır.
5- aPCV (Uyarlanabilir PCV):
-
Kullanımı: PCV'ye benzer, ancak solunum basıncı hastanın solunum çabalarına göre otomatik olarak ayarlanır.
-
Ayarlar: Hastanın solunum durumuna göre dinamik olarak ayarlanır.
6- BiLevel + ASB:
-
Kullanımı: İki farklı pozitif hava yolu basıncı seviyesi sağlar: biri inspirasyon için, diğeri ekspirasyon için.
-
Ayarlar: İki basınç seviyesi ve ASB, hastanın solunum ihtiyaçlarına göre ayarlanır.
7- CPAP + ASB (Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı + ASB):
-
Kullanımı: Sürekli pozitif hava yolu basıncı sağlayarak, hastanın solunum yolunu açık tutar ve spontan solunum çabalarını destekler.
-
Ayarlar: CPAP seviyesi ve ASB, hastanın durumuna göre ayarlanır.
8- PRVC + ASB (Basınç Ayarlı Hacim Kontrolü + ASB):
-
Kullanımı: Belirli bir tidal hacmi korurken, solunum basıncını otomatik olarak ayarlar.
-
Ayarlar: Tidal hacim ve ASB, hastanın ihtiyaçlarına göre ayarlanır.
9- Ast/Asist Modu:
Hastanın belirli bir solunum çabası olduğu ancak bu solunum çabasının yeterli olmadığı durumlarda asist modu kullanılmalıdır.
Bu modda cihaz spontan solunumun olduğu, ancak solunum yetersiz olduğu durumlarda solunuma destek olmaktadır.
Spontan solunumun olmadığı aralarda ise solutma işlemini tamamen kendisi devralır.
Monitörleme ve Ayarlar:
-
Hava Yolu Basıncı
-
Ekspirasyon Akışı/Hacmi
-
Opsiyonel: Kapnografi
-
Tidal Hacim: 50 ml'den 2000 ml'ye kadar
-
Ventilasyon Hızı: Dakikada 0'dan 60'a kadar
-
I:E Oranı: 59:1'den 1:59'a kadar
-
PEEP: 0 mbar'dan 30 mbar'a kadar
Her modun ve ayarın, hasta durumuna ve klinik gereksinimlere göre ayarlanır.
Tidal hacmi (VT), ventilatörde ayarlanan ve her solunum sırasında hastanın akciğerlerine gönderilen hava miktarını ifade eder. VT'nin doğru bir şekilde ayarlanması, etkili ve güvenli mekanik ventilasyon için önemlidir. VT ayarlaması, hastanın solunum ihtiyaçlarına ve özelliklerine göre yapılmalıdır. İşte genel bir rehber:
-
Hasta Değerlendirmesi: VT ayarlamadan önce, hastanın boy, kilo ve genel sağlık durumu gibi fiziksel özelliklerini değerlendirin. Bu bilgiler, uygun tidal hacmin hesaplanmasında kullanılacaktır.
-
Hesaplama Yöntemi: Genellikle, VT kilogram başına 6-8 ml arasında hesaplanır. Örneğin, 70 kg bir hastada, VT yaklaşık 420 ml ile 560 ml (70 kg x 6 ml/kg veya 70 kg x 8 ml/kg) arasında ayarlanabilir.
-
Hasta Durumuna Göre Ayarlar: Akciğer hasarı veya diğer solunum problemleri olan hastalarda, daha düşük bir VT (örneğin, 4-6 ml/kg) tercih edilebilir. Bu, akciğerlerdeki aşırı genişlemeyi ve olası hasarı önlemeye yardımcı olur.
-
Ventilatör Ayarları: Belirlenen VT değerini ventilatörün kontrol paneline girin. Modern ventilatörler, bu ayarları kolayca yapmanıza olanak tanır.
-
Gözlem ve Ayarlama: VT ayarlandıktan sonra, hastanın solunum durumunu ve ventilatörün performansını dikkatlice izleyin. Gerekirse VT ayarını, hastanın klinik durumuna göre ayarlayın.
-
Güvenlik ve Alarm Ayarları: Ventilatördeki güvenlik ve alarm ayarlarını, belirlenen VT ile uyumlu hale getirin. Bu, potansiyel problemleri erken tespit etmekte ve hasta güvenliğini sağlamakta önemlidir.
Unutmayın ki bu genel bilgilerdir ve her hastanın bireysel ihtiyaçları farklı olabilir. VT ayarları yapılırken, hastanın mevcut sağlık durumu, solunum mekaniği ve tedavi hedefleri göz önünde bulundurulmalıdır.
FORMÜLLER
Tidal Volüm= Hastanın Kilosu X 6-10 ml/kg
Örneğin;
Tidal Volüm = 85 X 10 ml/kg (yetişkinlerde 10 ml çocuklarda 6-8 ml seçilebilir)
Yani, 85 kg ağırlığındaki bir hastanın tidal volümü= 850 ml dir.
Minute Volüm = Dakikadaki solunum Sayısı x Tidal Volüm
Örneğin;
Hemen yukarıdaki örnekle devam edelim 85 kg ağırlığındaki hastamızı dakikada 10 defa solutmayı planlıyoruz. Bu hastanın tidal volümünü ise 850 ml olarak bulmuştuk.
Minute volüm= 10 X 850 ml = 8500 ml = 8,5 Lt
Hastamızın minute volümünü 8,5 Lt olarak bulduk.
Ventilatörde Minute volüm yazan kısım 8,5 Lt ye ayarlanmalıdır.
Vaka Örneği
Kardiyak arrest resüsitasyonu sonucunda spontan dolaşımı geri dönen ancak spontan solunu olmayan bir 65 kg ağırlığında yetişkin hastamız olsun. Bu hastamızı mehanik ventilatöre bağlamaya ve hastayı dakikada 10 defa solutmaya karar verdik. Spontan solunumu yani hiç solunum çabası olmasığı için ventilatörün asist modunu kullanmayacağız. FiO2 yi %100 O2 olarak ayarlayalım.
Hastanın minute volümünü bulalım. Bunun için önce tidal volümü bulalım.
Tidal Volüm=65 X 10 = 650 ml
Minute volüm= 650X10= 6500 ml yani 6,5 litre
Portatif Mekanik Ventilatör Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
-
Mekanik ventilasyon sırasında cihazın oksijen bağlantılarının düzgün olduğuna ve yeterli oksijen basıncı varlığından emin olunmalıdır.
-
Mekanik ventiilasyon sırasında bakteri filtresi kullanımına özen gösterilmelidir.
-
Transport sırasında kabloların katlanmamasına sıkışmamasına dikkat edilmelidir.
-
Yüksek basınç limiti 50-55 mbar yada cm/su seviyesini geçmemelidir.
-
Mümkünse hasta devreleri her hastada değiştirilmelidir.
-
Oksijen basıncı 2,8-2,7 barın altına indiğinde oksijen tüpü hemen değiştirilmelidir.
-
Şarjlı cihazların sarj seviyesine dikkat edilmelidir.
-
Hastada kullanılmadan önce balon testi ile ventilatör test edilmelidir.
